– “ენა თავსდება ყველგან” – ამბობ შენ ერთერთ პოეტურ ტექსტში და განსაზღვრავ ენას, როგორც ყოვლისმჭვრეტს, ყველგანშემღწევსა და ყოველივეს მაკონტროლებელს. მოდი, ენით დავიწყოთ. რა არის ენა? როგორია მისი პირველსახე?

– ენა არის რაღაც, რასაც ვგულისხმობთ, მაგრამ ვერ გამოვთქვამთ.  ერთხელ, მეგობართან ვსაუბრობდი ენის რაობის შესახებ. ორივე დაბნეულები და  ცნობისმოყვარეობით ანთებულები განვიხილავდით, თუ რა არის ეს ენა, ბოლოსდაბოლოს. საუბრის განმავლობაში დავიჭირეთ, ხელთ მოვიგდეთ ჩვენთვის საინტერესო განმარტება და შევთანხმდით, რომ კი, აი ზუსტად ეგაა ენა. მერე შევხვდით და აღმოჩნდა რომ ორივეს დაგვავიწყდა რაზე შევთანხმდით. ახლაც არ მახსოვს. და ეს ფაქტი ძალიან მომწონს.

“პირდაპირ დავეჯახე ამბებს, რომელიც ჩემსა და ჩემთვის ძვირფასი ადამიანების თავს ხდებოდა და მივხვდი, რომ რაღაც უნდა მექნა. სადღაც შემენახა ის ადამიანები, ამბები და მოვლენები, რომლებიც ჩემამდე მოვიდა”.

– რისი ან როგორი ენაა ომი?

– ომის ენა სისასტიკის ენაა. სადაც არ უნდა ხდებოდეს, ადამიანის სულში,  უდაბნოებში, ტყეებში, ქალაქებსა თუ ზღვებში ყველგან ტოვებს თავის შემზარავ ექოს. ჩვენი კოლექტიური არაცნობიერი სავსეა ამ ექოებით.

–ისინი, ვინც მღერიან – თუ წინააღმდეგი არ იქნები, შენი ეს ტექსტი გავიხსენოთ. აქ ბაბუის მხატვრული სახეც იკვეთება, დედისაც, ავტორის ხმაც ცხადად იგრძნობა, მაგრამ ყველაზე მძაფრი შიშის სახეა. “ საშიშია – იტყვის მამა და ეზოში ძაღლიც ჩუმდება…იგივე ემართებათ ხეებსაც, ფესვებამდე იბრუნებენ მწიფე ნაყოფს და ირინდებიან”.  შთამბეჭდავი და ზუსტი ნათქვამია! ეს ლექსი ომზეა, დაკარგულ ტერიტორიებზე… რა სირთულეებს გულისხმობს ასეთ თემებზე მუშაობა?  სად გადის ის ზღვარი, სადამდეც პოეტი ახერხებს იყოს გონიერი შემოქმედი, მიუხედავად საკითხის ტრაგიკულობისა?

– ზღვარი, სწორედ ტრაგედია მგონია. ჩემს შემთხვევაში, სულ მაგ ზღვართან ომში ვარ, რადგან უმეტესად პირად ამბებზე ვწერ. პრინციპში, არც მიფიქრია რაზე უნდა მეწერა. არჩევანის და შერჩევის დრო არ მქონია. პირდაპირ დავეჯახე ამბებს, რომელიც ჩემსა და ჩემთვის ძვირფასი ადამიანების თავს ხდებოდა და მივხვდი, რომ რაღაც უნდა მექნა. სადღაც შემენახა ის ადამიანები, ამბები და მოვლენები, რომლებიც ჩემამდე მოვიდა.

– ესე იგი, პოეზია აღმოჩნდა თავშესაფარი? თუ განზომილება, სადაც ამ ყველაფერს თავს მოუყრიდი?

– განზომილება. რომელიც რაღაც მომენტში გამოსავალიც იყო. ხსნაც. მეგობარიც. მსმენელიც.

– “ადექი გავიქცეთ, ვეუბნები მას, ის კი მპასუხობს, – კარგიო,  და უძრავად დგას”. ალბათ იცანი, ეს ფრაგმენტია შენი ერთერთი პოეტური ტექსტიდან რომელიც 2018 წელს “არილში” გამოქვეყნდა. ვკითხულობ და მახსენდება, როგორ ეკითხება  ვლადიმირი ესტრაგონს: წავიდეთ? წავიდეთ – პასუხობს ის და დგანან. სემუელ ბეკეტის ამ ქმნილებასთან დაკავშირებით როჟე ბლენი ამბობს რომ ეს არ არის ცრემლების თეატრი, ეს არის დაუნდობელი, მაგრამ ადამიანური თეატრი. მე, როგორც უბრალო მკითხველი, შენს პოეზიაში ამ დაუნდობელ, მაგრამ ადამიანურ ვიბრაციას ხშირად ვგრძნობ. ამ ტექსტიდან, შენს ალუზიას აბსურდთან მივყავარ და ვვარაუდობ, მითის შექმნას ცდილობ. ეს მითი ადამიანურ თუ პოეტურ ყოფაზეა:

“ხანდახან ჩემს მეგობარ პოეტებს დავცინი (გულიანად)

როგორი უბრალოები და ხელშესახებები არიან,

უსაშველოდ იხრებიან წელში და მოთმინებით მიაგორებენ აღმართზე სევდას.”

ასეთი დასასრული, გარდა იმისა რომ ესთეტიურ სიამოვნებას მანიჭებს, ფიქრის ახალ ტერიტორიებს მიხსნის. ამისთვის მადლობა შენ. ახლა კი მინდა გკითხო, რა ურთიერთობა აქვთ ერთმანეთთან თეატრს და პოეზიას?

– თეატრი პოეზიის ნიადაგზე აღმოცენებული ხეა. მათი ურთიერთობა კი სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია თეატრის ჯანსაღი ფუნქციონირებისთვის.

“ჩემი მშობლიური მიწა ის ადამიანებია, ვინც მიყვარს”.

 

“მიწას შენახული აქვს ბევრი ამბავი. ჩემზე. ადამიანზე. როცა ვხედავ ან ვეხები, ეს ამბები და შეგრძნებები ერთდროულად იღვიძებს”.

– ამჟამად რაზე მუშაობ? პოეზია, პროზა..

– ახლა უფრო მეტს მიწაზე ვმუშაობ.

– რას ნიშნავს შენთვის, მიწასთან შეხება, მასთან ურთიერთობა?

– უამრავი შეგრძნება მოდის ერთდროულად. ბავშვობიდან მიყვარდა მიწა. გაზაფხულზე მთელი ოჯახი ერთად ვბარავდით ბოსტანს. მერე ყველას ხელისგულებზე ბებეროები ამოგვდიოდა. მიწას შენახული აქვს ბევრი ამბავი. ჩემზე. ადამიანზე. როცა ვხედავ ან ვეხები, ეს ამბები და შეგრძნებები იღვიძებს ერთდროულად.

– როგორი სურნელი აქვს მიწას?

– დაკარგულობის სურნელი.

– მშობლიური მიწა რომელია?

– ეს ჩემთვის ცხოვრების მთავარი კითხვაა და სიგიჟემდე მინდა ვიპოვო მშობლიური მიწა ანუ ადგილი, სადაც მიგიღებენ ყველანაირს. ყოველთვის. ადგილი, სადაც სიყვარული იქნება. ამ დაკარგულობის განცდამ შინაგანად დამანგრია. როცა ეძებ და ვერსად პოულობ. საბოლოოდ არ ვიცი ვიპოვი თუ არა, მაგრამ მივხვდი, რომ ჩემი მშობლიური მიწა ის ადამიანებია ვინც მიყვარს.

– ჩემი აზრით ომი, კონფლიქტები, ძალადობა, სიხარბე.. ენებია. ამ ენებს  კაცობრიობა ისე მიეჯაჭვა, როგორც არტოს მიერ უარყოფილი თეატრი ტექსტს, განათებას თუ ხმაურს. მსურს რაღაც სხვას ჩავეჭიდოთ, “უშიშრად მოვკიდოთ ხელი იმას, რაც ჯერ არ არის და დავბადოთ ის”. შენ რას ფიქრობ ამაზე? რას შეიძლება შევეხოთ და როგორ, რომ დაღმასვლა შეწყდეს? მე ვერ მივაგენი პასუხს, ვეძებ.

– ჩვენ ვცხოვრობთ მიჯაჭვულობების ეპოქაში, რაშიც ნელ-ნელა ჩაიკარგა და გაქრა ადამიანი. ძალიან მინდა ამ კითხვაზე ზუსტი პასუხი ვიცოდე. ზუსტი პასუხი არ მაქვს. მაქვს მხოლოდ ვარაუდი რომ ადამიანი თავისი შინაგანი ომის დასრულებას უნდა შემოუბრუნდეს. შეხედოს, გააცნობიეროს თავის თავში ამოტოტილი ცეცხლის ალები და აქედან, ფენიქსივით წამოიმართოს სულიერი ცოდნით და გამოცდილებებით შევსებული.